Εισαγωγή

Στο πλαίσιο τής συνεργασίας τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας με το CERN (Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire) και το ΕΜΠ (Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών), σαράντα πέντε (45) μαθητές* των Λυκείων τής Φ.Ε. συμμετείχαν στο Summer School που οργανώθηκε για τρίτη φορά από τη Φ.Ε. σε συνεργασία με επιστήμονες τού CERN και τού ΕΜΠ. Το Πρόγραμμα διήρκεσε από τη Δευτέρα 26 Ιουνίου έως και την Παρασκευή 30 Ιουνίου 2023. Στο χρονικό αυτό διάστημα οι μαθητές συμμετείχαν καθημερινά (09:30-16:30) σε όλες τις εργασίες των σεμιναρίων, τις δραστηριότητες και τα εργαστήρια, σύμφωνα με το πρόγραμμα που παρατίθεται παρακάτω.

Το περιεχόμενο με το οποίο ασχολήθηκαν οι συμμετέχοντες στο Πρόγραμμα καθορίστηκε από το ΕΜΠ -Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών- και το CERN και είναι έτσι διαμορφωμένο, ώστε να αναφέρεται με ολιστικό τρόπο σε ένα μεγάλο εύρος γνωστικών τομέων των Φυσικών Επιστημών. Ως εκ τούτου, απευθύνεται μόνο σε μαθητές θετικού προσανατολισμού με έμφαση στη Φυσική.

Ο τίτλος τής φετινής θεματικής ενότητας ήταν «Η σύγχρονη Φυσική ερευνά τις πρώτες στιγμές τού Σύμπαντος». Οι επίσημες γλώσσες τού Προγράμματος είναι η Ελληνική και η Αγγλική.

Η επιλογή των μαθητών που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα έγινε κατόπιν αιτήσεως που υποβλήθηκε ηλεκτρονικά από κοινή Επιστημονική Επιτροπή τής Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας, του CERN και του Ε.Μ.Π. Οι μαθητές που έλαβαν μέρος έπρεπε:

  1. Να φοιτούν στην Α΄ ή τη Β΄ ή τη Γ΄ τάξη Λυκείου.
  2. Να έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και άριστες επιδόσεις στις Φυσικές Επιστήμες και στα Μαθηματικά.
  3. Να έχουν άνεση στην προφορική επικοινωνία μέσω της αγγλικής γλώσσας.

Οι μαθητές δεν επιβαρύνονται με συνδρομή (fees) για τη συμμετοχή τους στο Πρόγραμμα. Η μετακίνησή τους από και προς το σχολικό συγκρότημα των Αρσακείων-Τοσιτσείων Σχολείων Εκάλης θα γίνεται με ίδια μέσα.

Επιστημονικός Υπεύθυνος τού Προγράμματος είναι ο Καθηγητής Πειραματικής Σωματιδιακής Φυσικής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, στη Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών & Φυσικών Επιστημών κ. Ευάγγελος Γαζής.

Δείτε το πρόγραμμα εδώ (ελληνικά) και εδώ (αγγλικά)

Το θερινό σχολείο GoCERN 2023 βήμα-βήμα

H Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία σε συνεργασία με το CERN (Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire) και το ΕΜΠ (Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών) διοργάνωσε για τρίτη χρονιά το θερινό σχολείο GoCERN με συμμετοχή σαράντα πέντε (45) μαθητών των Λυκείων τής Φ.Ε.

Οι μαθητές παρακολούθησαν με αμείωτο ενδιαφέρον τις εργασίες τού 3ου Θερινού Σχολείου GoCERN.

Την 1η ημέρα οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν διάλεξη του ομότιμου καθηγητή του ΕΜΠ κ. Νικολάου Τράκα σχετικά με τη θεωρία και τα πειράματα για τα στοιχειώδη σωματίδια.
Στη συνέχεια σε ζωντανή σύνδεση με το CERN παρακολούθησαν τον καθηγητή Ε. Τσεσμελή, ο οποίος τους μετέφερε τις γνώσεις και τις εμπειρίες του από την επαφή του με τους επιταχυντές.
Τη 2η ημέρα, παρακολούθησαν την εισήγηση τού επιστημονικού υπεύθυνου τού προγράμματος, ομότιμου καθηγητή τής ΣΕΜΦΕ στο ΕΜΠ κ. Ευ. Γαζή, ο οποίος με περιγραφές των πειραμάτων που υλοποιούνται στο CERN εισήγαγε τους μαθητές στην Πειραματική και Σωματιδιακή Φυσική, και στη συνέχεια παρακολούθησαν τον δρα Ι. Αποστολάκη, μόνιμο συνεργάτη τού CERN και συντονιστή τού προγράμματος GEANT, ο οποίος αναφέρθηκε στη σημαντικότητα των προσομοιώσεων των ανιχνευτών στο CERN. Στη συνέχεια η υποψήφια διδάκτωρ Μ. Καινουργιάκη παρουσίασε στους μαθητές το λογισμικό Fluka που σχετίζεται με την προσομοίωση τού προγράμματος ATLAS. Στο τέλος τής ημέρας οι μαθητές, αφού παρακολούθησαν σε απευθείας σύνδεση με το CERN εντυπωσιακά διαδραστικά πειράματα με θέμα την υπεραγωγιμότητα που παρουσίασε η δρ Anja Kranjc Horvat, είχαν την ευκαιρία να διατυπώσουν μεγάλο αριθμό ερωτήσεων.

Την 3η ημέρα ο κύριος Ευ. Γαζής παρουσίασε το ζήτημα τής πυρηνικής σύντηξης ως λύση τού ενεργειακού προβλήματος και σημαντικές εφαρμογές τής έρευνας τού CERN στη βιολογία και την ιατρική. Στη συνέχεια ο κ. Αποστολάκης έδειξε στους μαθητές προσομοιώσεις μελλοντικών πειραμάτων στο CERN, ενώ η δρ Ελένη Αδαμίδη τους μίλησε για «Τεχνητή Νοημοσύνη για την Υγεία και τον COVID-19». Η ημέρα ολοκληρώθηκε με τη συμμετοχή των μαθητών σε ερευνητικό πρόγραμμα που τους παρουσίασε η υποψήφια διδάκτωρ κ. Π. Χατζηδάκη.

Την Πέμπτη 29/6/2023 το Θερινό Σχολείο ξεκίνησε με εισήγηση από τον καθηγητή κ. Ευ. Γαζή που είχε τίτλο «Πώς μπορώ να σπουδάσω Φυσική» και στη συνέχεια τον λόγο πήρε ο καθηγητής στη ΣΕΜΦΕ κ. Μιχαήλ Κόκκορης, ο οποίος μίλησε με θέμα «Εισαγωγή στην Πυρηνική Αστροφυσική». Ακολούθησαν δύο εργαστήρια: α) εφαρμογή τού κώδικα GEANT4 για τον ανιχνευτή στα πειράματα τού LHC από τον κ. Ι. Αποστολάκη και β) Πειραματική μέτρηση τής ραδιενέργειας τού άλατος – μέτρηση τού χρόνου ημιζωής των μιονίων από την κ. Μ Καινουργιάκη.

Την Παρασκευή, τελευταία ημέρα τού Θερινού Σχολείου, ο καθηγητής τής ΣΕΜΦΕ κ. Κ. Αναγνωστόπουλος μίλησε στους μαθητές με θέμα «Κοσμολογία: μια ιστορία αλληλεπίδρασης μεταξύ τής ύλης με τον χώρο και τον χρόνο». Στη συνέχεια οι μαθητές επισκέφθηκαν τη διαδραστική έκθεση Επιστήμης και Τεχνολογίας στο Ίδρυμα Ευγενίδου και επέστρεψαν στα Σχολεία τής Εκάλης για την τελετή λήξης τού Θερινού Σχολείου και την επίδοση των βεβαιώσεων συμμετοχής στον καθένα ξεχωριστά από τον επιστημονικό υπεύθυνο τού προγράμματος κ. Ευ. Γαζή, την Επόπτρια των Αρσακείων – Τοσιτσείων Σχολείων κ. Β. Παπαπέτρου-Μουρσελά και τον Συντονιστή Φυσικών Επιστημών τής Φ.Ε. κ. Εμμ. Πετράκη.

Η Εποπτεία των Αρσακείων – Τοσιτσείων Σχολείων συγχαίρει τους μαθητές για τη συμμετοχή τους και ευχαριστεί θερμά όλους τους καθηγητές που δίδαξαν στο Θερινό Σχολείο και ιδιαιτέρως τον κ. Ευάγγελο Γαζή που, για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, ήταν επιστημονικός υπεύθυνος τού προγράμματος. Τέλος, ευχαριστεί τους εκπαιδευτικούς που παρακολούθησαν το πρόγραμμα, τα μέλη τής οργανωτικής επιτροπής και όλους εκείνους που συνέβαλαν στην επιτυχή διεξαγωγή τού 3ου Θερινού Σχολείου GoCERN.

Το φετινό GoCern ήταν αφιερωμένο στη μνήμη του Δημήτρη Κλαυδιανού, του αείμνηστου Συντονιστή Φυσικών Επιστημών των Αρσακείων.